Back تاريخ باراغواي Arabic Historia de Paraguái AST প্যারাগুয়ের ইতিহাস Bengali/Bangla Història del Paraguai Catalan Paraguays historie Danish Geschichte Paraguays German History of Paraguay English Historia de Paraguay Spanish Paraguaiko historia Basque Paraguayn historia Finnish
La historio de Paragvajo ampleksas milojn da jaroj da homa loĝado. Kaj agrikulturaj kaj nomadaj Gvajkuruoj jam loĝis en la regiono dum la tempo de la hispana koloniado. Paragvajo fariĝis relative neglektita parto de la Hispana Imperio pro sia izoliteco kaj manko de mineralaj riĉaĵoj. Tamen malgranda grupo da hispanaj setlantoj enloĝigis en la areon, progrese intergeedziĝante kun indiĝenaj virinoj por generi mestizan loĝantaron. En la 17-a kaj 18-a jarcentoj, jezuitaj misiistoj organizis la indiĝenojn laŭ planitaj komunumoj konataj kiel redukcionoj, kaj la eksperimento akiris rimarkindan atenton en tiutempa klerisma Eŭropo.
En la frua 19-a jarcento, Paragvajo partoprenis en la tutkontinentaj ribeloj kontraŭ hispana regado. Nove sendependa Paragvajo aperis sub la dominado de José Gaspar Rodríguez de Francia, kiu pro sia absoluta regado preskaŭ tute izolis la novan nacion el la mondo. Post la morto de Francia en 1840, Paragvajo spertis la regadon de Francisco Solano López ekde 1862. Li daŭre implikis la nacion en militoj kontraŭ Brazilo, Argentino kaj Urugvajo, el kiuj rezultis paragvaja malvenko kaj grandegaj perdoj de loĝantaro kaj teritorio.
Militista regado daŭris en la 20-a jarcento. En la 1930-aj jaroj Paragvajo implikiĝis en la Ĉaka Milito kontraŭ Bolivio, kiu finiĝis per paragvaja venko. Generalo Alfredo Stroessner ekregis en 1954, kaj militista regado daŭris ĝis 1989, kiam la nacio moviĝis al plurpartia demokratio kun nova konstitucio adoptita en 1992. Paragvajo en la 21-a jarcento plejparte evitis politikan tumultadon kaj fortikulan regadon, kiuj karakterizis multon el ĝia historio.